تفسیرقرآن:سوره آل عمران؛آیه 4
«٤»مِنْ قَبْلُ هُدىً لِلنّاسِ وَ أَنْزَلَ الْفُرْقانَ إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا بِآیاتِ اللّهِ لَهُمْ عَذابٌ شَدِیدٌ وَ اللّهُ عَزِیزٌ ذُو انْتِقامٍ
او(تورات و انجیل را)پیش از این(قرآن)براى هدایت مردم(فروفرستاد )و اینک فرقان را(که وسیلهى تمییز حقّ از باطل است)نازل کرد،البتّه براى کسانى که به آیات الهى کفر ورزند،عذاب شدیدى است و خداوند شکستناپذیر صاحب انتقام است.
نکتهها:
یکى از نامهاى قرآن،فرقان است.فرقان،یعنى آنچه مایهى افتراق،جدایى و فرق گذاشتن است.از آنجا که قرآن راه تشخیص حقّ از باطل مىباشد،لذا به آن فرقان گفته شده است.
عذاب شدید مخصوص آخرت نیست.در این آیه نفرموده که عذاب کفّار مربوط به آخرت است،زیرا گاهى سرگرمى و حرص بر اندوختن مال و غفلت از خداوند و معنویات،خود نوعى عذاب است.در آیهى ٨٥ سورهى توبه مىفرماید:خداوند به گروهى مال و اولاد مىدهد تا بهوسیله آنها عذابشان کند.
امام صادق علیه السلام دربارهى «أَنْزَلَ الْفُرْقانَ» فرمودند:«هر امر محکم،فرقان است و کتاب در «أَنْزَلَ الْکِتابَ» ،مجموع قرآن است». ١
پیامها:
١-هدایت مردم،یک سنّت همیشگى الهى بوده است. «مِنْ قَبْلُ هُدىً»
٢-مخاطب کتب آسمانى،عموم مردم هستند،نه قبیله و نژادى خاص. «لِلنّاسِ»
٣-هرکجا میان سلیقهها،افکار و عقاید به هر نحو دچار تحیّر شدیم،حرف آخر از آن قرآن است.(حتّى اگر در میان روایات نیز دچار حیرت شدیم،باید به حدیثى توجّه کنیم که مطابق با قرآن باشد.) «اَلْفُرْقانَ»
٤-عذاب الهى،پس از اتمام حجّت بر مردم است. «هُدىً لِلنّاسِ... اَلَّذِینَ کَفَرُوا... لَهُمْ عَذابٌ شَدِیدٌ»
٥-این آیه مایهى دلگرمى و تسلّى خاطر پیامبر و مؤمنان است که خداوند به حساب کفّار سرسخت مىرسد. «عَزِیزٌ ذُو انْتِقامٍ»
٦-سرچشمه کیفر و انتقام خدا،عملکرد ماست وگرنه او عزیزى است که هیچ کمبودى ندارد. «عَزِیزٌ ذُو انْتِقامٍ»
٧-نافرمانى و کفر مردم در خداوند أثرى ندارد. «کَفَرُوا، وَ اللّهُ عَزِیزٌ»