تفسیرقرآن:سوره بقره؛آیه231
«٢٣١»وَ إِذا طَلَّقْتُمُ النِّساءَ فَبَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِکُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ سَرِّحُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَ لا تُمْسِکُوهُنَّ ضِراراً لِتَعْتَدُوا وَ مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ وَ لا تَتَّخِذُوا آیاتِ اللّهِ هُزُواً وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللّهِ عَلَیْکُمْ وَ ما أَنْزَلَ عَلَیْکُمْ مِنَ الْکِتابِ وَ الْحِکْمَةِ یَعِظُکُمْ بِهِ وَ اتَّقُوا اللّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللّهَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ و هنگامى که زنان را طلاق دادید و به پایان مهلت(عدّه)رسیدند،پس یا به طرز شایسته آنها را نگاه دارید(و آشتى کنید)و یا آنها را به طرز پسندیدهاى رها سازید.و براى آزار رسانیدن،آنان را نگاه ندارید تا(به حقوقشان)تعدّى کنید و کسى که چنین کند،به خویشتن ظلم کرده و مبادا آیات خدا را به مسخره بگیرید.و نعمتى را که خداوند به شما داده و کتاب آسمانى و حکمتى را که بر شما نازل کرده و شما را با آن پند مىدهد،یاد کنید و از خدا پروا داشته و بدانید خداوند به هر چیزى آگاه است.
نکتهها:
هرکجا زمینهى انحراف و ظلم و خطر بیشتر است،هشدارها و سفارشها نیز باید بیشتر باشد.با آنکه در دو آیهى قبل فرمود: «فَإِمْساکٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِیحٌ بِإِحْسانٍ» بار دیگر در این آیه مىفرماید: «فَأَمْسِکُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ سَرِّحُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ» زیرا شرایط روحى زن و مرد در موقع جدایى،عادّى نیست و زمینهى انتقام و آزاررسانى بسیار وسیع و خطر ظلم و تعدّى فراوان است.
در ظلم و تعدى به حقوق زن،خود مرد نیز زجر مىکشد.زن و مرد در نظام آفرینش جزء یک پیکرند و ظلم به عضوى،ظلم به تمام اعضا است.کسى که به زن ظلم کند به استقبال کیفر الهى رفته و لذا به خودش نیز ظلم کرده است.
پیامها:
١-اسلام،زندگىِ همراه با صفا و محبّت را مىخواهد،نگاهدارى همسر به قصد آزار او حرام است. «وَ لا تُمْسِکُوهُنَّ ضِراراً لِتَعْتَدُوا»
٢-کسانى که با همسر خود بدرفتارى مىکنند،متجاوزند. ١«لِتَعْتَدُوا»
٣-ظلم به زن،ظلم به خویشتن است. «فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ» ٤-ازدواج،یکى از آیات بزرگ الهى است ١و نباید با طلاقهاى بىمورد یا نگاهدارى همسر به قصد آزار او،این قانون مقدّس استهزا شود. «وَ لا تَتَّخِذُوا آیاتِ اللّهِ هُزُواً»
٥-به جاى کینهها و ضعفها و تلخىها از نعمتها یاد کنید.مشکلات خانوادگى را در کنار نعمتهاى بیشمار الهى چیزى نشمارید. «وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللّهِ عَلَیْکُمْ»
٦-براى بهبود روابط زناشویى،توجّه به احکام و مواعظ کتاب آسمانى و تقوا لازم است. «وَ اذْکُرُوا... ما أَنْزَلَ عَلَیْکُمْ مِنَ الْکِتابِ وَ الْحِکْمَةِ یَعِظُکُمْ بِهِ وَ اتَّقُوا اللّهَ»
٧-کسى که خود را در محضر خدا بداند،از گناه پرهیز مىکند. «وَ اتَّقُوا اللّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللّهَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ»
٨-اگر هدفتان از طلاق،ظلم به همسر و سوءاستفاده باشد،باید بدانید که خداوند آگاه است. «أَنَّ اللّهَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ»