تفسیرقرآن:سوره بقره؛آیه218
«٢١٨»إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ الَّذِینَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فِی سَبِیلِ اللّهِ أُولئِکَ یَرْجُونَ رَحْمَتَ اللّهِ وَ اللّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ
همانا کسانى که ایمان آورده‌اند و کسانى که مهاجرت نموده و در راه خدا جهاد کرده‌اند،آنها به رحمت پروردگار امیدوار هستند و خدا آمرزنده و مهربان است.
نکته‌ها:
در شأن نزول این آیه که در ادامه آیه پیش است،مى‌خوانیم:مؤمنانى که هجرت و جهاد کردند،ولى هلال ماه رجب را با ماه جمادى‌الاخرى اشتباه گرفتند و دست به قتال زدند، ناراحت نباشند.زیرا اشتباهشان مورد عفو است و آنان قصد انجام گناه نداشته‌اند.
امید بدون عمل،آرزویى بیش نیست.چنانکه در آخرین آیه سوره‌ى کهف مى‌خوانیم: «فَمَنْ کانَ یَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا یُشْرِکْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً» هرکس امید به لقاى پروردگار و رسیدن به مقام قرب را دارد،پس باید عمل خالصانه انجام دهد.آرى،«رجاء»، آن امیدى است که انسان مقدّمات رسیدن به آن را فراهم کند.
براى امیدوار بودن به الطاف الهى،اسلام زمینه‌هایى را فراهم کرده است:
١-یأس و ناامیدى از گناهان کبیره است. ١
٢-خداوند مى‌فرماید:من نزد گمان بنده‌ى مؤمن هستم،اگر گمان خوب به من ببرد به او خوبى مى‌رسانم. ٢
٣-انبیا و فرشتگان،به مؤمنان دعا و براى آنان استغفار مى‌کنند. ٣
٤-پاداش الهى چندین برابر است. ٤
٥-راه توبه باز است. ٥
٦-گرفتارى‌هاى مؤمن،کفّاره‌ى گناهان او محسوب مى‌شود. ٦
٧-خداوند توبه را قبول کرده و سیّئات را به حسنات مبدّل مى‌سازد. ٧پیام‌ها:
١-رتبه‌ى ایمان،مقدّم بر عمل است. «آمَنُوا... هاجَرُوا وَ جاهَدُوا»
٢-امید به لطف پروردگار،مشروط به ایمان،هجرت و جهاد است. «آمَنُوا...
هاجَرُوا وَ جاهَدُوا... أُولئِکَ یَرْجُونَ»
٣-اصول افکار و اعمال اگر صحیح باشد،اشتباهات جزئى قابل عفو است.
«آمَنُوا... هاجَرُوا... یَرْجُونَ»
٤-به لطف خداوند امیدوار باشیم،نه به کارهاى نیک خود.زیرا خطر سوء عاقبت و حبط عمل و عدم قبول اطاعت،تا پایان عمر در کمین است. «یَرْجُونَ رَحْمَتَ اللّهِ»
٥-چون بنده امیدوار به رحمت خداوند است،خداوند نیز اعلام مى‌کند:آمرزنده و مهربان است. «یَرْجُونَ رَحْمَتَ اللّهِ وَ اللّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ»
٦-ارزش هجرت و جهاد آن است که در راه خدا و براى او باشد. «فِی سَبِیلِ اللّهِ»
٧-مؤمنان و مهاجران مخلص نیز به رحمت و مغفرت او نیاز دارند. «آمَنُوا، هاجَرُوا... یَرْجُونَ رَحْمَتَ اللّهِ»
٨-از خطاى مهاجران و مجاهدان در راه خدا،باید گذشت. «وَ اللّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ»
