عصر ظهور

بسمه تعالی

بحث  هایى  که  درباره  لزوم  بعثت  پیامبران  داشتیم   تاّحد  زیادى  به  را   مالزوم  وجود  امام(علیه  السلام)   بعد از  پیامبر(صلى   هلل  علیه  وآله  وسلم)  آشنا  مى  ،سازد  چرا  که  در  قسمت  مهمّى   ازبرنامه  ها  اشتراک  ،دارند  ولى  در  این  جا  لزم  است  مباحث  دیگرى   رانیز  مطرح کنیم:   *  *  *   1-  تکامل  معنوى  در  کنار  وجود  رهبران  الهى   قبلاز  هر  چیز  به  سراغ  هدف  آفرینش  انسان  مى  رویم  که  گل  سرسبد  جهان  آفرینش است.    او  راهى  پر  فراز  و  نشیب  و  طو  لنى  را  به  سوى  خدا،  به  سوى  کمال  مطلق  و  به  سوى  تکامل  معنوى  در تمام  ابعاد  مى پیماید.   بدون  شک  این  راه  را  بدون  رهبرى  یک  پیشواى  معصوم  نمى  تواند   بهانجام   برساند  و  طىِّ  این مرحله  بى  رهبرى  یک  معلّم  آسمانى  ممکن  ،نیست  چرا  که  «ظلمات  است  بترس  از  خطر  گمراهى».   این  همان  چیزى  است  که  در  کتب  اعتقادى  از  آن  به«قاعده  لطف»  تعبیر  مى  کنند   ومنظورشان   ازقاعده  لطف  این  است  که  خداوند  ،حکیم  تمام  امورى   را  که  براى  وصال  انسان  به  هدف آفرینش   لازم  است، در  اختیار  او  قرار  مى  ،دهد   از  .جمله  بعثت  پیامبران  و  نصب  وجود  امام  معصوم  و  گرنه  نقض  غرض  کرده است  (دقّت  کنید)  *  *  *   2-  پاسدارى  شرایع  آسمانى  مى  دانیم  ادیان  الهى   به هنگام  نزول  بر  قلب  پیامبران  مانند  قطره  هاى  آب   باران  شفاف  و   ضلال  و  حیاتبخش و  جان پرورند;   امّا  هنگامى  که  وارد  محیط  هاى  آلوده  و  مغزهاى  ناتوان  یا  ناپاک  مى  شوند  ًتدریجا  آلوده  مى  گردند،  و  خرافات  و  موهومات  بر  آن  مى  ،فزایند   تاآن  شفافیت   وظرافت  روز  اوّل  از   رادست  ،دهد  در  این  حال  نه  جاذبه  اى  ،دارد  نه   وتأثیر  تربیتى  ،چندانى   نهتشنه  کامان   راسیراب  مى  ،کند  نه   وشکوفه   وگل  فضیلتى   رامى رویاند. 

این  جاست  که  همیشه  باید  پیشوایى  معصوم  به  عنوان  پاسدارى  از  اصالت  مکتب،  و  خالص  بودن  برنامه  هاى  دینى  در  کنار  آن  باشد  از   تاکجى  ها   وانحرافات   و  افکار  التقاطى،  و  نظرات  نادرست  و  بیگانه،  و  موهومات و  خرافات،  جلوگیرى  کند;   که  اگر  مذهب  و  آیین  بدون  وجود  چنین  رهبرى  باشد  در  مدت  بسیار کوتاهى  اصالت  و  خلوص  خود  را  از  دست  خواهد داد.   به  همین  دلیل  على(علیه  السلام)  در  یکى  از  سخنان  خود  در  نهج  الب  لغه  مى فرماید:   «  اللهم بلى،   ال  تخلو   لرض  من قائم   هلل  بحجّة،  امّا  ظاهراً  مشهورا،  او  خائفاً  مغمورا  لئ  ال  تبطل  حجج   هلل  و بیناته;   آرى،  هرگز  روى  زمین  از  قیام  کننده  به  حجّت  الهى  خالى  نمى  ،گردد  خواه   ظاهر  و  آشکار  باشد،  و  یا ترسان  و  پنهان،  تا   لئل  الهى  و  نشانه  هاى  روشن   اوباطل  نگردد».(1)  در  حقیقت  قلب  امام(علیه  السلام)  از  این  نظر  همانند  صندوق  هاى  مطمئنى  است  که  اسناد  گران  بها   راهمیشه  در  آن  مى  ،گذارند  از   تادستبرد  ،دزدان   وحوادث  دیگر  مصون   ومحفوظ  ،بماند   واین   یکى  دیگر از  فلسفه  هاى  وجود  امام(علیه  السلام) است.   *  *  *   3-   رهبرىسیاسى  و  اجتماعى  امت  بدون  شک  هیچ  جمع  و  گروهى  بدون  نظام  اجتماعى  که  در  رأس  آن  رهبرى  توانا  باشد  نمى  توانند   بهحیات  خود  ادامه  دهند،  و  به  همین  دلیل  از  قدیمى  ترین  ایّام  تا  کنون  همه  اقوام  و  ملّت  ها  براى  خود  رهبرى  برگزیده  اند  که  گاه  صالح  بوده  و  در  بسیارى  از  مواقع  ناصالح،  و  بسیار  مى  شده  که   بااستفاده   ازنیاز  امت  ها   بهوجود  ،رهبر   لطین  سلطه  جو   بازور   وتزویر  خود   رابر  مردم  تحمیل  مى  ،کردند   وزمام  امور  به   رادست  مى  گرفتند  ...این  ازیکسو.   از  سوى  دیگر  براى  این  که  انسان  بتواند   بههدف  کمال  معنوى  خویش  نائل  گردد   ،باید  این  راه  را  نه  به تنهایى   بلکه  با  جماعت  و  جامعه  بپیماید،  که  نیروى  فرد  از  نظر  فکرى  و  جسمى  و  مادى  و  معنوى  بسیار  ناچیز  است و  نیروى  جمع  بسیار پرقدرت.   ولى  جامعه  اى  لزم  است  که  نظام  صحیحى  بر  آن  حاکم  ،باشد  استعدادهاى  انسانى  را  شکوفا  سازد،  با  کجى  ها   وانحرافات  مبارزه  ،کند  حقوق  همه  افراد   راحفظ  نماید،  و  براى  رسیدن  به  هدف  هاى  بزرگ  برنامه  ریزى  و  سازماندهى  داشته  باشد  و  انگیزه  هاى  حرکت   رادر  یک  محیط  آزاد  در  کل  جامعه  بسیج کند.

و  از  جا  که  انسان  خطاکار  قدرت  چنین  رسالت  عظیمى  را  ندارد،  همان  گونه  که  با  چشم  خود  همی  شه ناظر  انحرافات  زمامداران  سیاسى  دنیا  از  مسیر  صحیح  بوده  ،ایم  لزم  است  پیشوایى  معصوم   ازسوى  خداوند  بر  این  امر  مهم  نظارت  ،کند  و  در  عین  بهره  گیرى   ازنیروهاى  مردمى   واندیشه  هاى  دانشمندان  جلو  انحرافات  را بگیرد.   این  یکى  دیگر  از  فلسفه  هاى  وجود  امام  است(  علیه السلام)  و  یکى  دیگر  از  شعبه  هاى  «قاعده  لطف»  .باز  تکرار  مى  کنیم  تکلیف  مردم  در  زمان  هاى  استثنایى  که  امام  معصوم   بهعللى  غایب  گردد  نیز   روشن  شده که  به  خواست  خدا  در  بحث  هاى  حکومت  اس  لمى  ًمشروحا   ازآن  سخن  خواهیم گفت.   *  *  *   4-  لزوم  اتمام  حجّت  نه  تنها  دل  هاى  آماده  باید  در  پرتو  وجود  امام(علیه  الس  لم)   راهنمایى  شده  و  مسیر  خود  را  به  سوى  کمال مطلق  ادامه  دهد،  بلکه  باید  براى  آنها  که  دانسته  و  عمداً  راه   لطف  را  مى  پویند  اتمام  حجّت  ،شود   تااگر  وعده  کیفرى  به  آنها  داده  شده  است  بى  دلیل  ،نباشد   وکسى  نتواند  ایراد  کند  که  اگر   رهبرى  الهى  و  آسمانى دست  ما  را  گرفته  بود  و  به  سوى  حق  رهنمون  گشته  بود  هرگز  تخلّف  نمى کردیم.     لصه  راه  عذر  بسته  شود،   لئل  حق  به  اندازه  کافى  بیان  گردد،  به  ناآگاهان  آگاهى  داده  شود،  و  به آگاهان  اطمینان  خاطر  و  تقویّت اراده.   *  *  *   5-  امام(علیه  السلام)  واسطه  بزرگ  فیض  الهى  است   بسیارى  از دانشمندان-    به  پیروى  احادیث  اس لمى-   وجود  پیامبر  و  امام(علیه  السلام)   را  در  جامعه  انسانیت و   یا  در  کل  عالم  هستى  به  وجود«قلب  »در  مجموعه  بدن  انسان  تشبیه  مى کنند.   مى  دانیم  هنگامى  که  قلب  مى  تپد  خون  به   راتمام  عروق  مى  ،فرستد   وتمام  سلول  هاى  بدن   راتغذیه  مى کند.   از  آن  جا  که  امام  معصوم   بهصورت  یک  انسان  کامل   وپیشرو  قافله  انسانیّت  سبب  نزول  فیض  الهى  مى  گردد   وهر  فرد   بهمقدار  ارتباطش  با  پیامبر  و  امام(علیه  السلام)  از  این  فیض  بهره  مى گیرد;   باید  گفت  همان  گونه  که  وجود  قلب  براى  انسان   ضرورى  است  وجود  این  واسطه  فیض  الهى  نیز  در  کالبد  جهان  انسانیّت ضرورت  دارد.  (دقّت  کنید)

اشتباه  نشود  پیامبر  و   الس   از  خود  چیزى  ندارند  که  به  دیگران  بدهند  هر  چه  هست  از ناحیه  خداست،  امّا  همان  گونه  که  قلب  واسطه  فیض  الهى  براى  بدن  است،  پیامبر  و  امام(علیه  السلام)  نیز  واسطه  هاى  فیض  خدا  براى  انسان  ها   ازتمام  قشرها   وگروه  ها هستند.   *  *  *  1-  نقش  امام(علیه  السلام)  در  تکامل  معنوى  انسان  ها  چیست؟  2-  نقش  امام(علیه  السلام)  در  پاسدارى  شریعت  چگونه  است؟  3-  نقش  امام(علیه  الس  لم)  در  مسئله  رهبرى  حکومت  و  نظام  جامعه  چگونه  مى  باشد؟  4-  اتمام  حجّت  چه  معنى  دارد؟  و  امام(علیه  السلام)  چه  نقشى  در  این  زمینه  دارد؟  5-  واسطه  فیض  چیست؟  و  بهترین  تشبیهى  که  براى  پیامبر  و  امام(علیه  السلام)  از  این  نظر  مى  توان  کرد  کدام  است؟     1.  نهج  ،الب  لغه  کلمات  ،قصار  جمله  146.