تفسیرقرآن:سوره بقره؛آیه179
#دوستان عزیزی که نماز و روزه و ختم قرآن قضای اموات(ره) برگردنشان میباشد می توانند با مراجعه به منوهای بالای صفحه وبلاگ وارد گزینه نماز و روزه استیجاری شوند واین دین بزرگ را از خود ساقط کنند.. /\ /\
«١٧٩»وَ لَکُمْ فِی الْقِصاصِ حَیاةٌ یا أُولِی الْأَلْبابِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ
اى صاحبان خرد! براى شما در قصاص،حیات(و زندگى نهفته)است.
باشد که شما تقوا پیشه کنید.
نکتهها:
گویا آیه در مقام پاسخ به یک سرى ایرادهایى است که به حکم قصاص،به خصوص از سوى روشنفکر نمایان مطرح مىشود.قرآن مىفرماید:حکم قصاص براى جامعه انسانى تأمینکننده حیات و زندگى است.قصاص یک برخورد و انتقام شخصى نیست،بلکه تأمینکننده امنیّت اجتماعى است.در جامعهاى که متجاوز قصاص نشود،عدالت و امنیّت از بین مىرود و آن جامعه گویا حیاتى ندارد و مرده است.چنانکه در پزشکى و کشاورزى و دامدارى،لازمه حیات و سلامت انسان،گیاه و حیوان،از بین بردن میکروبها و آفات است.
اگر به بهانه اینکه قاتل هیجان روانى پیدا کرده،بگوییم او رها شود،هیچ ضمانتى نیست که در دیگر جنایتها این بهانه مطرح نشود،چون تمام جنایتکاران در حال سلامت و آرامش روحى و فکرى دست به جنایت نمىزنند.با این حساب تمام خلافکاران باید آزاد باشند و جامعه سالم نیز تبدیل به جنگل شود که هرکس براثر هیجان و دگرگونىهاى روحى و روانى،هر کارى را بتواند انجام دهد.گمان نشود که دنیاى امروز،دنیاى عاطفه و نوع دوستى است و قانون قصاص،قانونى خشن و ناسازگار با فرهنگ حقوق بشر دنیاست.اسلام در کنار حکم قصاص،اجازه عفو و اخذ خونبها داده تا به مصلحت اقدام شود.
توجیهاتى از قبیل اینکه از مجرمان و قاتلان در زندان با کار اجبارى به نفع پیشرفت اقتصادى بهرهگیرى مىکنیم،قابل قبول نیست.چون این برنامهها، تضمینکننده امنیّت عمومى نیستند.اصل،مقام انسانیّت و جامعه عدالتپرور است،نه دنیاى پرخطر همراه با تولید بیشتر،آن هم به دست جنایتکاران و قاتلان!
از آنجا که قانون قصاص،ضامن عدالت و امنیّت و رمز حیات جامعه است،در پایان این آیه مىفرماید: «لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ» یعنى اجراى این قانون،موجب خوددارى و جلوگیرى از بروز قتلهاى دیگر است.
حیات،داراى انواعى است:
١-حیات طبیعى.مثل زنده شدن زمین در بهار و بعد از باران. «یُحْیِ الْأَرْضَ» ١
٢-حیات معنوى.مثل دعوت پیامبر که عامل زنده شدن مردم است. «دَعاکُمْ لِما یُحْیِیکُمْ» ٢
٣-حیات برزخى که شهدا دارند. «لا تَقُولُوا لِمَنْ یُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللّهِ أَمْواتٌ بَلْ أَحْیاءٌ» ٣
٤-حیات اخروى که براى همه است. «یُمِیتُکُمْ ثُمَّ یُحْیِیکُمْ» ٤
٥-حیات اجتماعى در سایه امنیّت و عدالت.نظیر همین آیه «لَکُمْ فِی الْقِصاصِ حَیاةٌ»
پیامها:
١-اجراى عدالت، تضمینکننده حیات جامعه است. «لَکُمْ فِی الْقِصاصِ حَیاةٌ»
٢-تعادل میان رأفت و خشونت،لازم است.خدایى که رحمان و رحیم است، قصاص را رمز حیات مىداند. «لَکُمْ فِی الْقِصاصِ حَیاةٌ»
٣-حذف عنصر خطرناک،یک اصل عقلانى است. «یا أُولِی الْأَلْبابِ» ٤-زود قضاوت نکنید.ممکن است در برخورد سطحى،قصاص را خوب ندانید ولى با خرد و اندیشه درمىیابید که قصاص رمز حیات است. «یا أُولِی الْأَلْبابِ»
٥-تقوا و دورى از گناه،فلسفه احکام دین است.چه احکام عبادى و چه قضایى. ١«لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»
٦-قصاص،سبب بازدارى مردم از تکرار قتل است. «لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»