عصر ظهور

در جلسه  گذشته  نیاز  به  وجود  پیامبران  را  از  دو  بُعد«تعلیم  »  و«تربیت»   دانستیم،  اکنون  نوبت  به قوانین  اجتماعى  و  نقش  مهمّى  که  پیامبران  در  این  زمینه  دارند  رسیده است.   مى  دانیم  بزرگ  ترین  امتیاز  زندگى  انسان  ها  که  عامل  همه  پیشرفت  هایى  است  که  نصیب   اودر  تمام  زمینه  هاى  مختلف  زندگى  ،شده  همان  زندگى  اجتماعى پویاست.   به  طور  قطع  اگر  انسان  ها  جدا   ازیکدیگر  زندگى  مى  کردند   لن  همگى   ازنظر  سطح  فکر   وتمدن  همچون  انسان  هاى  «عهد حجر»   بودند!  آرى   لش  و  کوشش  دسته  جمعى  است  که  چراغ  فرهنگ   وتمدن   رافروزان  ،ساخته   لش   و کوشش  دسته  جمعى  است  که  سرچشمه  این  همه  اکتشافات  علمى   واختراعات  شده است.   فى  المثل  اگر  مسئله  مسافرت  به  کره  ماه  را  در  نظر  بگیریم،  مى  بینیم  این  کار  نتیجه    لش  یک  یا  چند دانشمند  بزرگ  نبوده  است،  بلکه  میلیون  ها  عالم   ودانشمند  در   طى  هزاران  سال  مطالعات  و  کشفیّات  و تجربیاتى  داشته  اند  که   ازطریق  زندگى  دسته  جمعى  متراکم  گردیده  و  سرانجام  به  این  عظمت  رسیده است. 

و  یا  اگر  طبیب  فوق  العاده  ماهرى  در  عصر  ما  موفق مى  شود  قلب  انسانى   راکه  خودش  مرده   امّا  قلبش هنوز   قابل  استفاده  است  در  سینه  انسان  دیگرى  پیوند  زند  و  او  را  از  مرگ  حتمى  رهایى  بخشد،  این  نتیجه تجربیات  هزاران  هزار  پزشک  و  جراح  در  طول  تاریخ  است  که  به  وسیله  استادان  به  شاگردان  منتقل  شده است.    ولى  البته  این  زندگى  اجتماعى  در  مقابل  این  همه  برکات  مشک  لتى  هم  دارد،  و  آن  برخورد  و  تصادم  حقوق و  منافع  انسان  ها   با،یکدیگر   وگاه  تجاوز   وحتى  جنگ است.    در  اینجا  احتیاج  بهقانون  و  برنامه  و  مقرّرات  روشن  مى  ،شود  قوانین  مى  تواند  سه  مشکل  بزرگ   رابراى   ماحل کند:   1-  قانون  حدود  وظائف  هر  فرد  را  در  برابر  جامعه،  و  وظائف  جامعه  را  در  برابر  هر  فرد  روشن  مى  ،سازد  استعدادها   راشکوفا   وتلاش  ها   راهماهنگ  مى کند.   2-   قانون  راه  را  براى نظارتا  لزم  بر  انجام  وظیفه  از  سوى  افراد  هموار  مى نماید.   3-  قانون  جلو  تجاوز  افراد  را  به  حقوق  یکدیگر  گرفته،  و  مانع  هرج  و  مرج  و  برخورد  افراد  و  گروه  ها  مى  ،گردد   ودر  صورت  لزوم  براى  متجاوزان  مجازات  مناسب  را  تعیین  مى کند.   بهترین  قانون  گذار  کیست؟   اکنون  باید  ببینیم  چهکسى  بهتر  از  همه  مى  تواند  قوانین  مورد  نیاز  انسان  را  تنظیم  کند،  به  گونه  اى  که  هر  سه  اصل  فوق  در  آن  رعایت  ،شود  هم  حدود  وظایف   وحقوق   فرد  و  جامعه  روشن  گردد  و  هم  نظارت  صحیح و  سالمى  بر  کارها  شود،  و  هم  جلو  تجاوزکاران  را بگیرد.   اجازه  بدهید  در  اینجا  مثال  ساده  اى بزنی   م  جامعه  انسانى  را  مى  توان   بهیک  قطار  بزرگ   تشبیه  کرد  و  هیأت  حاکمه  را  به  دستگاه  لکوموتیو  که  این قطار  عظیم  را  در  مسیرى  به  حرکت  درمى آورد.   قانون  به  منزله  ریل  هاى  راه  آهن  است  که  خط  سیر  این  قطار   رابراى  رسیدن   به مقصد  مشخص  مى  ،کند  خط  سیرى  که   ازپیچ   وخم  هاى  کوه  ها   ودرّه  ها  مى  ،گذرد  بدیهى  است  یک  راه  آهن   خوب  باید  مشخّصات زیر  را  داشته باشد: 

زمین  هایى  که  قطار   ازآن  مى  گذرد  باید  مقاومت  کافى  براى  حداکثر  فشار  داشته باشد.   فاصله  میان  دو  خط  دقیقاً  هماهنگ  با  فاصله  چرخ  هاى  لکوموتیو  ،باشد  همچنین  دیوارهاى  تونل  ها   وارتفاع  آن   باحداکثر  ارتفاع  قطار  متناسب باشد.   سراشیبى  ها   وسربا  لیى  ها  آن  قدر  تند  نباشد  که  ترمزهاى  قطار   وکشش  آن   ازعهده  آنها برنیاید.   همچنین  احتمال  ریزش  کوه  هاى  ،اطراف  فرو  ریختن  حاشیه  درّه  هایى  که  قطار   ازکنار  آن  مى  گذرد  و  احتمال  سیلاب  ها   وبهمن  ها  نیز  ًدقیقا  محاسبه  ،شود   تاقطار  در   هر  شرایطى  بتواند  به   لمت  از  آن جادّه  بگذرد  و  مسائل  مهم  دیگرى  از  این قبیل.    با  توجّه  به  این«مثال  »  به«جامعه  انسانى  »برمى گردیم:   قانون  گذارى  که  مى  خواهد  بهترین  قانون   رابراى  انسان  ها  بگذارد  باید  صفات  زیر   راداشته باشد:   1-   نوع  انسان  را  به طور  کامل  بشناسد  و  از  تمام  غرائز  و  عواطف  و  نیازها  و  مشک  لت  او  کام  ال  آگاه باشد.   2-  تمام  شایستگى  ها   واستعدادهایى   راکه  در  انسان  ها  وجود  ،دارد  در  نظر  گیرد   وبراى  شکوفا  شدن  آنها  از  قوانین  استفاده کند.   3-  حوادثى  را  که  ممکن  است  براى  جامعه  پیش  آید  از  هر  نوع،  و  همچنین  عکس  العمل  هاى  لازم   رابتواند  به  خوبى  پیش  بینى کند.   4-   هیچ  گونه  منافع  خاصّى  در  جامعه  نداشته  باشد،  تا  به  هنگام  وضع  قوانین  فکرش  متوجّه  منافع  شخص  خود یا  وابستگان  و  گروه  اجتماعیش نگردد.   5-  این  قانونگذار  باید  از  تمام  پیشرفت  هایى  که  ممکن  است  نصیب  انسان  گردد   وهمچنین  انحطاط  ها  و  سقوط  ها  آگاه باشد.   6-  این  قانونگذار  باید  حداکثر  مصونیت  از  خطا  و  اشتباه  و  فراموشى  را  داشته باشد.   7-  با  لخره  این  قانون  گذار  باید  آنچنان  قدرتى  داشته  باشد  که  مرعوب  هیچ  مقام   و  قدرتى  در  اجتماع  نگردد و  از  هیچ  کس  نترسد،  در  عین  حال  فوق  العاده  مهربان   ودلسوز باشد. 

این  شرایط  در  چه  کسى  جمع  است؟  آیا  انسان  مى  تواند  بهترین  قانون  گذار  باشد؟   آیا  تا  کنون  کسى  انسان  را  به  طور  کامل  شناخته؟  در  حالى  که  یکى  از  دانشمندان  بزرگ  عصر  ما کتاب   مشروحى  درباره  انسان  نوشته  و  نام  کتابش  را«انسان  موجود  ناشناخته  »گذارده است.   آیا  روحیات  و  امیال  و  غرائز  و  عواطف  انسان  ها  همگى   به خوبى  شناخته  شده؟  آیا  نیازهاى  جسمى  و  روحى  انسان  بر  کسى  جز  خدا  آشکار  است؟  آیا  مى  توانید  در  میان  انسان  هاى  عادّى  کسى   راپیدا  کنید  که  منافع  خاصّى  در  جامعه  نداشته  باشد؟  آیا  انسانى  مصون  از  خطا  و  اشتباه،  و  داراى  آگاهى  به  تمام  مسائل  مورد  ابتلاى  افراد  بشر  و  جوامع،  در میان  انسان  هاى  معمولى  سراغ  دارید؟  بنابراین  غیر  از  خدا  و  کسى  که  وحى  الهى  را  دریافت  مى  دارد  نمى  تواند  قانون  گذار  خوب   وجامعى باشد.   و  به  این  ترتیب  به  این  نتیجه  مى  رسیم  :خدایى  که  بشر   رابراى  پیمودن  راه   تکامل  آفریده،  باید  کسانى را  مأمور  هدایت  او  کند  تا  قوانین  آسمانى  و  جامع   لطراف  الهى  را  در  اختیار  انسان  ها بگذارند.   و  مسلماً  هنگامى  که  مردم  بدانند  قانون،  قانون  خداست  با  اعتماد  و  اطمینان  بیشتر  به  آن  عمل  مى  کنند  به  و  تعبیر  دیگر  این  آگاهى  ضامن  اجراى  ارزنده  اى  براى  قوانین  خواهد بود.   *  *  *  رابطه  توحید  و  نبوت  توجه  به  این  نکته  را  نیز  در  این  جا  ضرورى  مى  دانیم  که  نظام  آفرینش  خود  شاهد   وگواه  زنده  اى  بر  وجود  پیامبران  الهى   ورسالت آنهاست.   توضیح  این  که  :یک  بررسى  کوتاه  در  این  نظام  شگفت  انگیز  هستى  ما   به نشان  مى  دهد  که   خداوند  هیچ یک  از  نیازهاى  موجودات  را  از  نظر  لطفش  دور  نداشته،  مثال  اگر  به  ما  چشم  براى  دیدن  مى  دهد   بهاین  چشم  پلک   ومژگان  داده  از   تاآن  محافظت  کند  و  ورود  نور  را  در  آن  تنظیم نماید. 

در  گوشه  هاى  چشم  عده  هاى  اشک  مى  آفریند   تاسطح  چشم   راهمواره  مرطوب نگهدارد،   چرا  که  خشکیدن  چشم  سبب   ازبین  رفتن است.   باز  در  گوشه  چشم  روزنه  کوچکى  ایجاد  مى  کند   تاآب  هاى  اضافى   ازآن  مجرا   بهداخل   بینى  بریزند، که  اگر  این  روزنه  باریک  نبود  همواره  قطره  هاى  اشک  روى  صورت  ما  سرازیر  مى  شد!  به  مردمک  چشم  آنچنان  حسّاسیّت  مى  دهد  که   به طور   خودکار  در  برابر  نورهاى  قوى  و  ضعیف  تنگ  و گشاد  شود،  تا  نور  تنظیم  گردد  و  چشم  صدمه  اى نبیند.   در  اطراف  کره  چشم  عضلات  مختلفى  قرار  مى  دهد  که  آن  به   راهر  سو  بچرخاند   ودیدن  صحنه  هاى  مختلف   رابدون  گردش  سر  و  بدن  آسان سازد.   آیا  خداوندى  که  این  چنین  نیازمندى  هاى  انسان   راتأمین  مى  کند  ممکن  است  را   او  از  یک  راهنما  و رهبر  مطمئن  و  معصوم  که  با  وحى  او  سر  و  کار  داشته  باشد  محروم  سازد؟!   فیلسوف  معروف«بوعلى  سینا  »  در  کتاب  مشهورش«شفا  »چنین  مى  گوید  :«احتیاج  انسان مب   به  عوث شدن   پیامبران  در  بقاى  نوع  خود  و  تحصیل  کمالات  مسلماً  از  روئیدن  موهاى  مژگان  و  ابرو  و  فرورفتگى  کف پاها  و  امثال  آن  بیشتر  و  ضرورى  تر  ،است  بنابراین  ممکن  نیست  عنایت  ازلى  آن   راایجاب  کند   و  این  را ایجاب  نکند»!    فکر  کنید  و  پاسخ  دهید  1-  بزرگ  ترین  امتیاز  زندگى  بشر  چیست؟  2-  چرا  انسان  بدون  قانون  نمى  تواند  زندگى  کند؟  3-   یک  مثالزنده  براى  روشن  ساختن  نقش  قانون  در  زندگى  انسان  ها بزنید.   4-  بهترین  قانون  گذار  باید  چه  صفاتى  داشته  باشد؟  5-  چرا  پیامبران  باید  از  جنس  انسان  باشند؟