تفسیرقران:سوره بقره؛ایه130
«١٣٠»وَ مَنْ یَرْغَبُ عَنْ مِلَّةِ إِبْراهِیمَ إِلاّ مَنْ سَفِهَ نَفْسَهُ وَ لَقَدِ اصْطَفَیْناهُ فِی الدُّنْیا وَ إِنَّهُ فِی الْآخِرَةِ لَمِنَ الصّالِحِینَ کیست که از آئین ابراهیم روى بگرداند،مگر کسى که خود را(فریب داده و)بىخردى کند؟و همانا ما او را در این جهان برگزیدیم و قطعاً او در جهان دیگر(نیز)از صالحان است.
نکتهها:
در آیات قبل،گوشههایى از اهداف و شخصیّت حضرت ابراهیم بیان گردید.این آیه با توجّه به تابناکى و پاکى چهره ابراهیم و آئین او مىپرسد،چه کسى جز افراد نادان و سفیه از ابراهیم و اهداف او اعراض مىکند؟! آئین او به قدرى ارزش دارد که پیامبر صلى الله علیه و آله مفتخر است که راه او راه ابراهیم است.ابراهیم کسى است که در منطق،کافر را مبهوت مىکند: «فَبُهِتَ الَّذِی کَفَرَ» ١و در شجاعت یکتنه همه بتها را مىشکند: «فَجَعَلَهُمْ جُذاذاً» ٢قرآن او را حلیم معرّفى مىنماید و در صبر و توکّل نیز نمونه و سرآمد است تا آنجا که درون آتش افکنده مىشود بىآنکه واهمهاى داشته باشد.در سخاوت گوساله چاقى را براى مهمانان کباب مىکند.در تسلیم،کودک و همسر خود را در بیابان بىآب و گیاه مکه رها کرده و آنگاه که او به سن نوجوانى مىرسد،به امر خداوند کارد بر گلوى او مىگذارد.آرى،انسان تنها با فریب دادن خرد خویش مىتواند از ادیان الهى گریزان باشد.« سَفِهَ نَفْسَهُ»
ابراهیم علیه السلام در دعایى از خداوند خواست که: «أَلْحِقْنِی بِالصّالِحِینَ» ٣خداوند دعاى او را استجابت کرده و مىفرماید:ابراهیم در آخرت از صالحان است.
کسى که راه ابراهیم را که براى نسل بشر،مرکز امن،رهبر معصوم،رزق فراوان،توفیق اسلام و تسلیم،قبول توبه و سعادت از خدا طلب مىکند،رها کرده و به دنبال دیگران برود، سفیه و نادانى بیش نیست!!
در فرهنگ قرآن،به افرادى که حقائق را نادیده انگاشته و کفران نعمت کنند،سفیه گفته مىشود.چنانکه به بنى اسرائیل به جهت بهانههاى بىموردى که دربارهى تغییر قبله مىگرفتند،سفیه گفته شده است: «سَیَقُولُ السُّفَهاءُ» در ذیل آیهى «وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَکُمُ» نیز از امام علیه السلام نقل شده است که فرمود:کسى که شراب بخورد،سفیه است. چنین شخصى به جاى نوشیدنىهاى مفید و حلال،به سراغ آشامیدنى مضرّ و حرام مىرود.آرى،کسانى که راه حقّ را رها نموده و بىراهه مىروند،سفیه هستند و آنکس که در انتخاب رهبر و مکتب،قدم درست بردارد عاقل است.در حدیث مىخوانیم:عقل همان چیزى است که بهوسیله آن خدا عبادت شود وگرنه شیطنت است.
پیامها:
١-سفیه کسى است که منطق،مکتب،رهبر و راه حقّ را نادیده گرفته و به دنبال هوسهاى خود یا دیگران رهسپار شود. «سَفِهَ نَفْسَهُ»
٢-دیندارى،خردورزى،و اعراض از آن،دلیل بىخردى است. «مَنْ یَرْغَبُ... سَفِهَ نَفْسَهُ»