تفسیرقران:سوره بقره؛ایه 127
«١٢٧»وَ إِذْ یَرْفَعُ إِبْراهِیمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَ إِسْماعِیلُ رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ
و(به یاد آور)هنگامى که ابراهیم،پایههاى خانه(کعبه)را با اسماعیل بالا مىبرد(و مىگفتند:)پروردگارا از ما بپذیر،همانا تو شنوا و دانایى.
نکتهها:
از آیات و روایات متعدّد استفاده مىشود که خانه کعبه،از زمان حضرت آدم بوده و حضرت ابراهیم علیه السلام آن را تجدید بنا نموده است.چنانکه آن حضرت در موقع اسکان همسر و فرزندش در سرزمین مکّه مىگوید: «رَبَّنا إِنِّی أَسْکَنْتُ مِنْ ذُرِّیَّتِی بِوادٍ غَیْرِ ذِی زَرْعٍ عِنْدَ بَیْتِکَ الْمُحَرَّمِ» ١خداوندا بعضى از خاندانم را در این سرزمین خشک و بدون زراعت،در کنار خانهى تو سکونت دادم.بنابراین در زمان شیر خوارگى حضرت اسماعیل علیه السلام نیز اثرى از کعبه وجود داشته است.و در سورهى آل عمران ٢نیز از کعبه به عنوان اوّلین خانه مردم یاد شده است.در آیه مورد بحث نیز سخن از بالا بردن پایههاى خانه بدست ابراهیم علیه السلام است و این تعبیر مىرساند که اساس خانه کعبه،قبلاً وجود داشته و ابراهیم و اسماعیل علیهما السلام آن را بالا بردهاند.حضرت على علیه السلام نیز در خطبه قاصعه ٣مىفرماید:خداوند تمام مردم را از زمان حضرت آدم تا ابد،با همین کعبه و سنگهاى آن آزمایش مىنماید.
ابراهیم و اسماعیل علیهما السلام در کار مساوى نبودند.در حدیث مىخوانیم:ابراهیم بنّایى مىکرد و اسماعیل سنگ به دست پدر مىداد.و شاید به سبب همین تفاوت،میان نام آن دو بزرگوار فاصله گذاشته است. «یَرْفَعُ إِبْراهِیمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَ إِسْماعِیلُ» پیامها:
١-بانیان کارهاى نیک را فراموش نکنیم. «إِذْ یَرْفَعُ» «اذ»یعنى گذشته را یاد کن.
٢-در مسیر اهداف الهى،کار بنّایى و کارگرى نیز عبادت است.لذا از خداوند قبولى آن را مىخواهند. «یَرْفَعُ إِبْراهِیمُ الْقَواعِدَ... رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنّا»
٣-کار مهم نیست،قبول شدن آن اهمیّت دارد.حتّى اگر کعبه بسازیم،ولى مورد قبول خدا قرار نگیرد،ارزش ندارد. «رَبَّنا تَقَبَّلْ»
٤-کارهاى خود را در برابر عظمت خداوند،قابل ذکر ندانیم.حضرت ابراهیم نامى از کار و بنایى خود نبرد و فقط گفت: «رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنّا»
٥-در روایات آمده است:از شرایط استجابت و آداب دعا،ستایش خداوند است.ابراهیم علیه السلام دعاى خود را با ستایش پروردگار همراه ساخته است. «إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ»