عصر ظهور

چون  ما در   لبه  لى  شگفتى  هاى  این  جهان  آفرینش  پرورش  مى  یابیم  به   وآنها  عادت  مى  کنیم   بههمین  جهت  بسیار  مى  شود  که  از  اهمیّت  موجودات  شگفت  انگیز  آن  غافل  مى  مانیم   بهعنوان  نمونه:  1-  حیوانات  و  حشرات  بسیار  کوچکى  در  اطراف  ما  زندگى  مى  ،کنند  که  جثه  بعضى   از  اینها  شاید  به اندازه   یکى  دو  میلیمتر  بیشتر  نیست،  با  این  حال  همانند  یک  حیوان  بزرگ  داراى  دست  و  پا  و  چشم  و  گوش  و حتى  مغز  و  هوش  و  سلسله  اعصاب  و  دستگاه  گوارش هستند.    اگر  مغز  یکمورچه  را  در  زیر  میکروسکوپ  بگذاریم  و  در  ساختمان  حیرت  انگیز  آن  دقّت  کنیم  مى  بینیم  که  چه  ساختمان  عجیب   وجالبى  ،دارد  بخش  هاى  مختلف  که   هر  کدام  فرمانده  قسمتى  از  اندام کوچک  مورچه  هستند  در  کنار  یکدیگر  چیده  شده  ا  ند  و  کمترین  دگرگونى  در  وضع  آنها  قسمتى  از  بدن  او  را فلج  مى کند.   عجیب  این  است  در  این  مغز  کوچک  که  قطعاً  از  سر  یک  سنجاق  بسیار  کوچک  تر   است  یک  دنیا  هوش و   ذکاوت  و  تمدن  و  ذوق  و  هنر  نهفته  شده  است،  به  طورى  که  جمعى  از  دانشمندان  سالیان  دراز  از  عمر  خود را  براى  مطالعه  در  وضع  زندگى  این  حیوان  صرف  کرده  و  نکات  جالب  و  حیرت  انگیز  آن   رادر  کتاب  هاى  خود  براى   ماجمع  آورى  کرده اند.   آیا  کسى  که  این  همه  هوش  و  ذکاوت  و  ذوق  را  در  چنین  موجود  کوچکى  جمع  کرده  است،  مى  تواند  طبیعتى  باشد  که   بهاندازه  سر  سوزنى  هوش   وذکاوت  ندارد؟  *  *  *  2-   در  دنیاى  اسرارآمیز اتم-   مى  دانیم  کوچک  ترین  موجودى  که   تاکنون   شناخته  شده  اتم  و  اجزاى آن است;   اتم  به  قدرى  ریز  است  که  نیرومندترین  میکروسکوپ  ها  که   بهاصط  لح  کاهى   راکوه  نشان  مى  دهد  از  دیدن  آن  عاجز است. 

اگر  مى  خواهید  بدانید  اتم  چقدر  کوچک  است  همین  قدر  بدانید  که  یک  قط  ره  آب،  بیش  از  تمام نفرات روى  زمین  اتم  دارد،  و  اگر  بخواهیم  پروتون  هاى  یک   سانتیمتر  از  یک  سیم  نازک  را  بشماریم  و  از  هزار  نفر هم   کمک  بگیریم  و  در  هر  ثانیه  یکى  از  آنها  را  جدا  کنیم31   تا311  سال  (به  اخت  لف  اتم  ها  )شب   وروز  باید  بیدار  بمانیم  تا  همه  آنها  را بشماریم.    حا  ال  که  فهمیدیم  یک  سانتیمتر  سیم  نازک  این  اندازه  اتم  دارد  فکر  کنید  آسمان  و  زمین،  آب  و  هوا و  کهکشان  ها   ومنظومه  شمسى   ماچه  اندازه  اتم  دارد؟  آیا  فکر  بشر  از  تصوّر  آن  خسته  نمى  شود   وجز  آفریننده  جهان  کسى  سر   ازحساب  آنها  بیرون  مى  آورد؟  *  *  *   اتم  ها  درس  توحید  مى  دهند  اتم  شناسى   ازمهم  ترین  مباحث  علمى  امروز  از   ونشاط  انگیزترین  ،آنهاست   این  موجود  ریز  به  ما  درس توحید  مى  ،دهد  زیرا  در  جهان  اتم  بیش   ازهمه  چهار  قسمت  جلب  توجه  مى کند.   1-  نظام  فوق  العاده  -  تا  کنون  بیش  از  صد  عنصر  کشف  شده  که  تعداد  الکترون  هاى  آنها   بهتدریج   از یک  شروع  شده  و  به  با  لتر  از  صد  پایان  مى  ،پذیرد  این  نظام  عجیب  هرگز  نمى  تواند  مولود  عوامل   بدون شعور باشد.   2-  تعادل  قوا  -  مى  دانیم  دو  الکتریسته  مخالف  یکدیگر  را  جذب  مى  کنند  بنابراین  الکترون  ها  که  بار  الکتریکى  منفى دارند;    وهسته  که  بار  الکتریکى  مثبت دارد;   باید  یکدیگر  را  جذب کنند.   و  از  طرف  دیگر  مى  دانیم  گردش  الکترن  ها   بهدور  هسته  نیروى  دافعه  (گریز  از  مرکز)  به  وجود  مى  آورد  بنابر  این  نیروى  گریز   ازمرکز  مى  خواهد  الکترون  ها  از   رامحیط  اتم  دور سازد;    واتم  تجزیه  گردد   ونیروى  جاذبه  مى  خواهد  الکترون  ها   راجذب  کند   واتم   رانابود سازد.   اینجاست  که  باید  دید  چگونه  با  حسابى  دقیق  نیروى  جاذبه  و  دافعه  در  اتم  ها  تنظیم  شده  که  نه  الکترون  ها  فرار  مى  کنند  نه   وجذب  مى  شوند  بلکه  همیشه  در  حال  تعادل  به  حرکت  خود  ادامه  مى  دهند  آیا  ممکن  است  این  تعادل   راطبیعت  کور   وکر  به  وجود  آورده  باشد؟  3-  هر  کدام  در  مسیر  خود  -  گفتیم  بعضى  از  اتم  ،ها  الکترون  هاى  متعدّدى  دارند  ولى   نهاین  که  همه  الکترون  ها  در  یک  مدار  حرکت کنند; 

بلکه  در  مدارهاى  متعدد،  و  میلیون  ها  سال  این  الکترون  ها  در  فاصله  هاى  معین  هر  کدام  در  مرز  خود  با  سرعت  در  ،حرکتند  بدون  این  که  تضادى  میان  آنها  رخ دهد.   آیا  قرار  دادن  هر  یک  از  آنها  در  مدارهاى  معیّن  و  گردش  با  نظام  حیرت   زاموضوع  ساده  اى  است؟  4-  نیروى  عظیم  اتم  -  براى  این  که   بهعظمت  نیروى  اتم  پى  ببرید  فقط  در  نظر  بگیرید که:    در  سال1445  در  صحراى  بى  آب  و  علفِ  مکزیک  یک  آزمایش  اتمى  انجام شد;    بمب  بسیار  کوچک اتمى  روى  یک  برج  فو  لدى  رها  شد،  پس  از  انفجار،  ب  رج  فو  لدى  را  آب  کرد  و  سپس  بخار  نمود  و  برق  و صداى  مهیبى  برخاست،  هنگامى  که  دانشمندان  به  سراغ  آن  آمدند  اثرى  از  آن نبود.   در  همین  سال  دو  بمب  کوچک  بر  روى  کشور  ژاپن  پرتاب شد;    یکى  روى  شهر  ناکازاکى  و  دیگرى روى   شهر  هیروشیما،  در  شهر  اول71  هزار  نفر  نابود  و  همین  مقدار   مجروح  شدند  و  شهر  دوم31   الى41   هزار نفر  تلفات  و  همین  مقدار  مجروح  داشت  که  ژاپن  ناچار  تسلیم   لشرط  در  برابر  آمریکا شد.   آیا  تنها  مطالعه  اسرار  یک  دانه  اتم  کافى  نیست  که  انسان  را  به  آفریدگار  آن  آشنا کند;   لذا  مى  توان  گفت  که   بهتعداد  اتم  هاى  جهان  دلیل  بر  وجود  خدا داریم.   قرآن  مجید  مى گوید:    (ولو  ان  ما  فى   لرض  من  شجرة  اق  لم  و  البحر  یمده  من  بعده  سبعه  ابحر  ما  نفدت  کلمات   هلل);(1)  «اگر  تمام  درختان  روى  زمین  قلم  شوند  و  دریاها مرکب;   هیچ  گاه  نمى  توانند  آفریده  هاى  خدا   رابنویسند».  *  *  *     1.   سوره  لقمان،  آیه26.     فکرکنید  و  پاسخ  دهید 

1-  آیا  از  اسرار  زندگى  مورچگان  چیزهاى  دیگرى  مى  دانید؟  2-  آیا  مى  توانید  نقشه  ساختمان  یک  اتم   راروى  تخته  سیاه  ترسیم  کنید؟  ▲  یکبحث  تکمیلى  براى  درس  دهم:  چه  پرشکوه  است  صفات  خدا  صفات  او   بهوش  باشید  به  همان  اندازه  که:  خدایابى  یعنى  پى  بردن  به  وجود  خدا  از  طریق  مطالعه  اسرار  جهان آفرینش  سهل  و  آسان  است،  شناسایى  صفات  خدا  به  دقّت  و  احتیاط  فراوان  احتیاج دارد.   لبد  مى  پرسید  چرا؟  دلیل  آن  روشن  ،است  زیرا  خداوند  هیچ  چیزش  و  ما   باآنچه  دیده  ایم   وشنیده  ایم  شباهت ندارد;   بنابراین  نخستین  شرط  شناسایى  صفات  خداوند  نفى  تمام  صفات  مخلوقات  از  آن  ذات مقدّس;   یعنى   تشبیه  نکردن  او  به  هیچ  یک  از  موجودات  محدود  عالم  طبیعت  است،  و  این  جا  است  که  کار  به  جاى باریکى  مى  ،کشد  زیرا   مادر  دل  این  ،طبیعت  بزرگ  شده ایم;   تماس  با   ماطبیعت  ،بوده   باآن  انس  گرفته   ایم  لذا ما  میل  داریم  همه  چیز  را  با  مقیاس  آنها بسنجیم.   به  عبارت  دیگر  ما  هر  چه  دیده  ایم  جسم   وخواص  جسم  ،بوده  یعنى  موجوداتى  که   داراى  زمان  و  مکان معیّنى  بوده اند;   ابعاد   واشکال  مخصوصى  داشته  ،اند   با  این  حال  تصوّر  خدایى  که  نه  جسم  دارد،  نه  زمان  و  نه  مکان، و  در  عین  حال  به  تمام  زمان  ها   ومکان  ها  احاطه  ،دارد  از   وهر  نظر  نامحدود است;   کارى  است دشوار;   یعنى  احتیاج  دارد  که  با  دقّت  در  این  راه  گام برداریم.   امّا  یادآورى  این  نکته بسیار   لزم  است   که  ما  به  حقیقت  ذات  خدا  هرگز  پى  نخواهیم  برد،  و  انتظار  آن  را هم  نباید  داشته  باشیم،  زیرا  چنین  انتظارى  به  این  مى  ماند  که  انتظار  داشته  باشیم  اقیانوس  بیکرانى   رادر  ظرف  کوچکى  جاى   دهیم،  یا  فرزندى  که  در  درون  شکم  مادر  است،  از  تمام  جهان  بیرون  باخبر  گردد،  آیا چنین  چیزى  ممکن  است؟  و  اینجا  است  که  یک  لغزش  کوچک  ممکن  است  انسان  را  فرسنگ  ها   ازجاده  اصلى   خداشناسى  به  دور اندازد  و  در  سنگ  لخ  بت  پرستى   ومخلوق  پرستى  سرگردان  سازد.  (دقّت  کنید)   لصه  این  که  باید  متوجّه  باشیم  صفات  خدا   باصفات  مخلوقات  هرگز  مقایسه نکنیم.      صفات  جمال  وجلالمعمو لا  صفات  خدا  را  به  دو  دسته  تقسیم  مى  کنند  :صفات  ثبوتیه  یعنى  آنچه   خداوند  آنها  را  داراست  و صفات  سلبیه  یعنى  آنچه  خداوند  از  آنها  منزّه است.   و  اکنون  این  سؤال  پیش  مى  آید  که  ذات  خداوند  داراى  چند  صفت  است؟  پاسخ  آن  این  است  که:  صفات  خدا  از  یک  نظر  بى  پایان   ونامحدود  از   ونظرى   در  یک  صفت  لصه  مى  ،شود  زیرا  تمام  صفات  ثبوتى  خدا   رامى  توان  در  جمله  زیر   لصه کرد:   ذات  خدا  ذاتى  است  نامتناهى  از  هر  جهت  و  داراى  تمام  کما لت.   در  مقابل  صفات  سلبى  نیز  در  این  جمله   لصه  مى گردد:   ذات  خدا  از  هیچ  نظر  نقصان ندارد.    ولى  از  نظر  دیگرچون  کما  لت  و  نقائص  درجات  دارند،  یعنى  بى  نهایت  کمال   وبى  نهایت  نقص   رامى  تو ان  تصوّر  نمود،  لذا  مى  توان  گفت  خداوند  بى  نهایت  صفات ثبوتى;    وبى  نهایت  صفات  سلبى  ،دارد  زیرا  هر  کمالى  تصوّر  شود   او،دارد   وهر  نقصى  تصوّر  شود  خداوند  از  آن  پیراسته است;    پس  صفات  ثبوتى  و سلبى  خداوند  نامحدود است.     معروف  ترین  صفات  خداوند  مشهورترین  صفات  ثبوتى  خداوند  همان  است  که  در  شعر  معروف  زیر  جمع  آورى  شده است:   عالم  و  قادر  و  حىّ  است  و  مرید  و  مدرک  ***  هم  قدیم  و  ازلى  پس  متکلّم  صادق  1-  خداوند  عالم است;   یعنى  همه  چیز   رامى داند.   2-  قادر  است  یعنى  بر  همه  چیز  توانا است.   3-   حىّ  است  یعنى  زنده  است،  زیرا  موجود  زنده  کسى  است  که  هم  علم  دارد  هم  قدرت،  و  چون  خداوند هم  عالم  است  و  هم قادر;   بنابراین  زنده است. 

4-  مرید  است  یعنى  صاحب  اراده  مى  باشد   ودر  کارهاى  خود  مجبور  نیست  و  هر  کارى  انجام  مى  ،دهد  داراى  هدف   وحکمت  است   وکم  ترین  چیزى  در  آسمان   وزمین  بدون  فلسفه   وهدف نیست.   5-  خداوند  مدرک  است  یعنى  همه  چیز  را  درک  مى  ،کند  همه   رامى  بیند   وهمه  صداها   رامى  شنود  از   وهمه  چیز  آگاه   وباخبر است.   6-   خداوند  قدیم  و  ازلى  است  یعنى  همیشه  بوده  و  وجود  او  آغازى  ندارد،  زیرا  هستیش  از  درون ذاتش  مى  ،جوشد  به   وهمین  دلیل  ابدى   وجاودانى  هم  ،هست  زیرا   کسى  که  هستیش  از  خود  او  است  فنا  و نیستى  براى  او  معنا ندارد.   7-  خداوند  متکلم  است  یعنى  مى  تواند  امواج  صدا   رادر  هوا  ایجاد  کند  با   وپیامبران  خود  سخن بگوید;   نه  این  که  خداوند  زبان   ولب   وحنجره  داشته باشد.   8-  خداوند  صادق است;   یعنى  هر  چه  مى  گوید  راست   وعین  واقعیّت  ،است  زیرا   دروغ  گفتن  یا  از  جهل و  نادانى  است  و  یا  از  ضعف  و  ناتوانى  است،  خداوندى  که  دانا  و  توانا  است  محال  است  دروغ بگوید.   *  *  *   و  معروف  ترین  صفات  سلبى   اودر  شعر  زیر  جمع است:   نه  مرکب  بود  و  جسم،  نه  مرئى  نه  محل  ***  بى  شریک  است  و  معانى،  تو  غنى  دان  خالق  1-  مرکب  نیست  یعنى  اجزاى  ترکیبى  ندارد،  زیرا  در  این  صورت  احتیاج  به  اجزاى  خود  پیدا  مى  ،کرد  در  حالى  که   اواحتیاج   بههیچ  چیز ندارد.   2-  خداوند  جسم  نیست  زیرا  هر  جسمى  محدود  و  متغیّر  و  فناپذیر است.   3-  خداوند  مرئى  نیست  یعنى  دیده  نمى  ،شود  زیرا  اگر  دیده  مى  شد  جسم  بود   ومحدود   وفناپذیر بود.   4-  خداوند  محل  ندارد  زیرا  جسم  نیست  تا  نیازمند  به  محل باشد.   5-  خداوند  شریک  ندارد،  زیرا  اگر  شریک داشت;    باید  موجود  محدودى  باشد،  چون  دو  موجود  نامحدود  از هر  جهت  ممکن  نیست،  بع  لوه  وحدت  قوانین  این  جهان  نشانه  یگانگى  او است.   6-  خداوند  معانى  ندارد  یعنى  صفات  او  عین  ذات اوست.

7-  خداوند  محتاج  و  نیازمند  نیست،  بلکه  غنى  و  بى  نیاز است;   زیرا  یک  وجود  بى  پایان   ازنظر  علم   وقدرت  و  همه  چیز  کمبودى ندارد.   قرآن  مجید  مى  گوید:  لیس  کمثله  شىء(1);  «هیچ  چیز  مانند  او  نیست».  *  *  *     1.   سوره  شورى،  آیه11.    فکر  کنید  و  پاسخ  دهید  1-  آیا  دلیل  هاى  دیگرى  بر  یگانگى  خدا   وشریک  نداشتن   اودارید؟  2-  آیا  شنیده  اید  بعضى   از،مذاهب  خدایان  سه  گانه  قائلند   وبعضى  دوگانه؟  کدام  مذهب  است؟