تفسیرقران:سوره بقره؛ایه113
«١١٣»وَ قالَتِ الْیَهُودُ لَیْسَتِ النَّصارى عَلى شَیْءٍ وَ قالَتِ النَّصارى لَیْسَتِ الْیَهُودُ عَلى شَیْءٍ وَ هُمْ یَتْلُونَ الْکِتابَ کَذلِکَ قالَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ مِثْلَ قَوْلِهِمْ فَاللّهُ یَحْکُمُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ فِیما کانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ
و یهودیان گفتند:مسیحیان بر حقّ نیستند،و مسیحیان گفتند:یهودیان بر حقّ نیستند،در حالى که(هر دو گروه)آنان،کتاب آسمانى را مىخوانند! همچنین افراد نادان دیگر(همچون مشرکان که خبر از کتاب ندارند)، همانند سخن آنها را گفتند.پس خداوند در روز قیامت در آنچه اختلاف دارند،در بین آنان داورى خواهد نمود.
نکتهها:
این آیه ترسیم مجدّدى از سیماى متعصّبِ اهل کتاب است که هر گروه در صدد نفى گروه دیگر است.یهودیان،مسیحیان را بر باطل و بىموقعیّت در پیشگاه خداوند معرّفى مىکنند و در مقابل،مسیحیان نیز یهود را بىمنزلت در نزد خداوند مىدانند.اینگونه برخوردها،از روحیّهى متعصّب آنها سرچشمه مىگیرد،در حالى که اگر به کتاب آسمانى خود توجّه کنند، از این برخوردها دست بر مىدارند.سپس مىفرماید:مشرکان و بتپرستان نیز با آنکه کتاب آسمانى ندارند،همان سخنان را مىگویند.یعنى صاحبان عقاید باطل همدیگر را نفى مىکنند،ولى همهى این اختلافات در روز قیامت،با داورى خداوند متعال پایان مىپذیرد و آنها حقّ را مشاهده مىکنند.
پیامها:
١-تعصّب بىجا و انحصارطلبى بىدلیل،ممنوع است.تحقیر و نادیده گرفتن دیگران،نشانهى استبداد و خودمحورى است. ١«لَیْسَتِ النَّصارى عَلى شَیْءٍ... لَیْسَتِ الْیَهُودُ عَلى شَیْءٍ»
٢-اگر تعصّب و خودخواهى باشد،علم هم نمىتواند هدایت کند.اهل کتاب قادر به تلاوت آن بودند ولى به خاطر داشتن روحیّهى انحصارطلبى تلاوتها کارساز نبود. «وَ هُمْ یَتْلُونَ الْکِتابَ»
٣-در فضاى آمیخته به تعصّب،عالم و جاهل همانند هم فکر مىکنند.مشرکان جاهل همان حرفى را مىزدند که تلاوتکنندگان تورات و انجیل مىگفتند.
«کَذلِکَ قالَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ»