تفسیرقران:سوره بقره؛ایه104
«١٠٤»یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَقُولُوا راعِنا وَ قُولُوا انْظُرْنا وَ اسْمَعُوا وَ لِلْکافِرِینَ عَذابٌ أَلِیمٌ
اى کسانى که ایمان آوردهاید!(به پیامبر)نگویید:«راعِنا»مراعاتمان کن، بلکه بگویید:«اُنظرنا»ما را در نظر بگیر،و(این توصیه را)بشنوید و براى کافران عذاب دردناکى است.
نکتهها:
برخى از مسلمانان براى اینکه سخنان پیامبر را خوب درک کنند،درخواست مىکردند که آن حضرت با تأنّى و رعایت حال آنان سخن بگوید.این تقاضا را با کلمه «راعِنا» مىگفتند.
یعنى مراعاتمان کن.ولى چون این تعبیر در عرف یهود،نوعى دشنام تلقى مىشد، ١آیه نازل شد که بجاى «راعِنا» بگویید: «اُنْظُرْنا» تا دشمن سوءاستفاده نکند.
این اوّلین آیه از آغاز قرآن است که با خطاب: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» شروع مىشود.و از این به بعد بیش از هشتاد مورد وجود دارد که با همین خطاب آمده است.
پیامها:
١-توجّه به انعکاس حرفها داشته باشید. «لا تَقُولُوا راعِنا...» ممکن است افرادى با حسن نیّت سخن بگویند،ولى باید بازتاب آن را نیز در نظر داشته باشند. ٢-دشمن،تمام حرکات و حتّى کلمات ما را زیر نظر دارد و از هر فرصتى که بتواند مىخواهد بهره برده و ضربه بزند. «لا تَقُولُوا راعِنا...»
٣-اسلام،به انتخاب واژههاى مناسب،بیان سنجیده و نحوۀ طرح و ارائه مطلب توجّه دارد. «وَ قُولُوا انْظُرْنا»
٤-باید در سخن گفتن با بزرگان و معلّم،ادب در گفتار رعایت شود. «لا تَقُولُوا راعِنا وَ قُولُوا...»
٥-اگر دیگران را سفارش به مراعات ادب مىکنیم،باید ابتدا خودمان در سخن با مردم،رعایت ادب را بکنیم. «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» خطاب محترمانه است.
٦-اگر از چیزى نهى مىشود،بهتر است جایگزین مناسب آن معرّفى شود.
«لا تَقُولُوا راعِنا وَ قُولُوا انْظُرْنا»