تفسیرقرآن :سوره آل عمران ؛ آیه 83
«٨٣»أَ فَغَیْرَ دِینِ اللّهِ یَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعاً وَ کَرْهاً وَ إِلَیْهِ یُرْجَعُونَ
پس آیا آنها جز دین خدا(دینى)مىجویند؟در حالى که هرکه در آسمانها و زمین است، خواهناخواه فقط تسلیم اوست و بهسوى او بازگردانده مىشوند.
نکتهها:
موجودات آسمانها و زمین،همگى تسلیم خدایند.حتّى اگر در حال عادّى این سرسپردگى را کتمان کنند،در حال احساس خطر به ناچار دل به او مىسپارند.مؤمنان با میل و رغبت تسلیم او هستند،ولى همگان در زمان احساس خطر یا مرگ یا مغلوب شدن در جنگ و یا درماندن در استدلال،تسلیم او مىشوند.همه ذرّات عالم،از کوچکترین اتم تا بزرگترین کرات،همه تابع همان قانونى هستند که خداوند بر آنها حاکم کرده است و هر لحظه مىتواند آن را تغییر دهد.
هنگام نوشتن این جملات در یکلحظه بدون دلیل خاصّى احساس کردم نصف سر و صورتم به شدّت درد گرفت.قلم را زمین گذاشتم،دست بر سر و محل درد کشیدم،لحظاتى گذشت یکمرتبه آرام شدم،با خود گفتم:آرى،تمام هستى در هر لحظهاى و به هر شکلى در دست خداست.حرکت هر برگى و نوشتن هر کلمهاى بدون ارادهى او ممکن نیست.
امام صادق علیه السلام در مورد این آیه فرمودند:«زمانى که قائم علیه السلام قیام کند،تمام سرزمینها بانگ شهادت«لاالهالاالله اللّه و محمّد رسول اللّه»سر خواهند داد». ١
پیامبر صلى الله علیه و آله فرمودند:«مراد از «مَنْ فِی السَّماواتِ» ،ملائکه مىباشند». ٢
پیامها:
١-انتخاب راه غیر خدا،با نظام هستى سازگار نیست. «أَ فَغَیْرَ دِینِ اللّهِ یَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ»
٢-حقیقت دین،تسلیم است. «أَ فَغَیْرَ دِینِ اللّهِ یَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ...»
٣-انسان،دائماً در جستجوى راه و روشى است و گرایش به مکتب در نهاد او قرار دارد.(جمله «یَبْغُونَ» دلالت بر خواست و تمایل دائمى دارد.)
٤-اگر هستى تسلیم اوست،چرا ما تسلیم نباشیم؟ «لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ»
٥-در آسمانها موجودات با شعور هستند. «مَنْ فِی السَّماواتِ» (حرف«مَن»براى موجودات داراى عقل و شعور به کار برده مىشود)
٦-اگر پایان کار ما اوست،چرا از همان اوّل رو بهسوى او نکنیم؟ «إِلَیْهِ یُرْجَعُونَ»