تفسیرقرآن:سوره آل عمران؛آیه 21
«٢١»إِنَّ الَّذِینَ یَکْفُرُونَ بِآیاتِ اللّهِ وَ یَقْتُلُونَ النَّبِیِّینَ بِغَیْرِ حَقٍّ وَ یَقْتُلُونَ الَّذِینَ یَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النّاسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِیمٍ
براستى کسانى که به آیات خداوند کفر مىورزند و پیامبران را به ناحق مىکشند و کسانى از مردم را که فرمان به عدالت مىدهند مىکشند،پس آنان را به عذابى دردناک بشارت ده.
نکتهها:
در تفاسیر کبیر و مجمع البیان و قرطبى مىخوانیم:بنى اسرائیل در اول روز آنهم در یک ساعت،چهل و سه نفر از پیامبران الهى و یکصد و دوازده نفر از آمران به معروف را به درجهى شهادت رساندند.
البتّه ناگفته پیداست که در زمان پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله گروهى که انبیا را شهید کنند نبودند،ولى چون زندهها به کار گذشتگان و نیاکان خود راضى بودند،خداوند در این آیه،کسانى را که به خاطر رضایت قلبى،شریک جرم نیاکان هستند،با خطاب«بشّرهم»مورد انتقاد و تهدید قرار داده است.
سؤال:از شرایط وجوب امربهمعروف و نهى از منکر آن است که خطرى در کار نباشد،ولى در این آیه از کسانى که براى نهى از منکر تا پاى جان ایستادهاند،ستایش شده است،علّت چیست؟
پاسخ:اوّلاً:شرایط افراد و نوع معروف و منکر تفاوت مىکند؛گاهى منکر،حکومت یزید است که امام حسین علیه السلام براى نهى از آن به کربلا مىرود و شهید مىشود،مىفرماید:هدف من از این حرکت و قیام،امربهمعروف و نهى از منکر است،امّا گاهى منکر در این حدّ نیست، بلکه گناهى است که باید میان خطر و مفسدۀ گناه و از دست دادن مال و جان و آبرو مقایسه و با توجّه به اهمیّت و اولویّت عمل کرد.
ثانیاً:شاید مراد از کسانى که در این آیه مورد ستایش قرار گرفتهاند آنهایى باشند که خود پیشبینى شهادت نمىکردند،ولى ستمکاران آنان را به شهادت رساندند.
پیامها:
١-از اعتقادات انحرافى و کفرآمیز،اعمال خطرناکى همانند قتل و کشتار انبیا سر مىزند. «یَکْفُرُونَ بِآیاتِ اللّهِ وَ یَقْتُلُونَ النَّبِیِّینَ...»
٢-در شرایطى،اظهار حقّ لازم است؛اگرچه به قیمت شهادت انبیا و اولیا باشد.
٣-دشمنان براى مقابله با حق،دست به کشتن پیامبران مىزنند. «یَقْتُلُونَ النَّبِیِّینَ»
٤-گاهى طاغوتها براى کشتن فرزانگان با تبلیغات و شایعات و توجیهات،کار خود را حقّ جلوه مىدهند. «بِغَیْرِ حَقٍّ»
٥-نام کسانى که به عدالت دعوت مىکنند و آمرین به معروف و ناهیان از منکر، در ردیف انبیا برده شده است.لذا کیفر قاتلان آنان نیز همچون قاتلان پیامبران است. «فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِیمٍ»
تبریک میگم بابت وب مفید و جذابتان واقعا از مطالبتون لذت بردم