،ما براى پى بردن به حقّانیّت دعوت یک مدّعى نبوّت، یا کذب و دروغ او راه دیگرى غیر از مطالبه«اعجاز » نیز داریم که این خود دلیل زنده دیگرى براى رسیدن به هدف مى تواند ،باشد وآن بررسى قرائن زیر و جمع آورى مجموعه اى ازآن است: 1- خصوصیّات اخ لقى و سوابق اجتماعى 2- شرایطى که بر محیط دعوت حاکم است 3- شرایط زمانى 4- محتواى دعوت 5- برنامه هاى اجرائى ووسائل وصول بههدف 6- میزان اثرگذارى دعوت در محیط 7- میزان ایمان و فداکارى دعوت کننده نسبت بههدفش 8- عدم سازش با پیشنهادهاى انحرافى 4- سرعت تأثیر در افکار عمومى 11- بررسى ایمان آورندگان واین که ازچه قشرى هستند؟! به راستى اگر ما این مسائل دهگانه را درباره هر مدّعى مورد بررسى دقیق قرار دهیم و از آن پرونده دقیقى بسازیم صدق و کذب او را به راحتى مى توانیم دریابیم. * * * با توجه
به آنچه در با ال گفته شد به بررسى بسیار فشرده اى درباره مسائل فوق در مورد شخص پیامبر اس لم(صلى هلل علیه وآله وسلم) مى ،پردازیم هر چند شرح آنها نیاز بهتألیف کتاب هاى متعدّدى دارد. 1- آنچه از خصوصیّات اخلاقى پیامبر اس لم(صلى هلل علیه وآله وسلم) در لل فعالیت هاى اجتماعیش طبق تواریخى که دوست ودشمن نوشته اند بر مامسلّم است، این است که او آن قدر پاک و درست کار بود که حتّى در عصر جاهلیّت او را امین لقب داده بودند، تاریخ مى گوید :هنگامى که مى خواست به مدینه هجرت کند، على(علیه الس لم) را مأمور کرد که بعد از او امانت هاى مردم به راآنها بسپارد. شجاعت و استقامت و حسن خلق، و سعه صدر، و جوانمردى و گذشت او را از لل جنگ و صلح او مى توان بهدست ،آورد ًمخصوصا فرمان عفو عمومى که درباره مردم مکّه پس از فتح این شهر و تسلیم دشمنان خونخوار در برابر اسلام صادر کرد سند زنده اى بر این امر است. * * * 2- همه مى دانیم انسان هاى معمولى - حتّى نوابغ - خواه ناخواه رنگ محیط به راخو دمى ،گیرند البته بعضى بیشتر وبعضى کمتر.
حال فکر کنید کسى که چهل سال در محیط جهل و بت پرستى پرورش ،یافته در محیطى که تار و پود فرهنگ مردمش با شرک و خرافات بافته شده، چگونه ممکن است دم از توحید خالص زند، و با تمام مظاهر شرک به مبارزه برخیزد؟! چگونه ممکناست از محیط جهل عالى ترین تجلّیات علمى بدرخشد؟! آیا مى توان باور کرد بدون یک تأیید الهى ازِماوراء طبیعت چنین پدیده عجیبى ظاهر شود؟ * * * 3- باید دید ظهور این پیامبر در چه عصر و زمانى بود؟ در عصرى که جهان دوران قرون وسطى را طى مى ،کرد عصر ،استبداد ،تبعیض امتیازات ظالمانه نژادى و طبقاتى و چه بهتر این که این سخن از رازبان على(علیه السلام) که شاهد دوران قبل و بعد ظهور اس لم بود بشنویم: او مى گو :ید« ،خداوند او را در زمانى مبعوث کرد که مردم جهان در وادى حیرت گمراه و سرگردان بودند عقل هاى آنها در ِگرو هوس هاى کشنده قرار داشت. و کبر و نخوت آنها را به سقوط کشانده بود، ظلمت جاهلیّت آنها را به بیراهه برده، و در میان جهل و اضطراب سرگردان بودند(1)». اکنون فکر کنید آیینى که شعار آن مساوات انسان ،ها حذف تبعیضات نژادى وطبقاتى ( و انما المؤمنون اخوة) است، چه تناسبى باوضع آن زمان دارد؟ 4- محتواى دعوتش توحید در تمام زمینه ،ها حذف امتیازات ،ظالمانه وحدت جهان انسانیّت، مبارزه با ظلم و ستم، طرح حکومت جهانى، دفاع از مستضعفان و پذیرش تقوى و پاکى و امانت به عنوان مهم ترین معیار براى ارزش انسان. * * * 5- در زمینه برنامه هاى اجرایى هرگز اجازه نداد که ازمنطق «هدف وسیله را توجیه مى کند» استفاده ،کنند براى رسیدن بههدف هاى مقدّس بهدنبال وسائل مقدّس بود، صریحاً مى گفت ( ال یجرمنکم شنآن قوم على ال تعدلوا);(2) «دشمنى با هیچ گروه نباید مانع شما از اجراى عدالت گردد .» دستوراتش در زمینه رعایت اصول اخلاقى در میدان جنگ عدم تعرض نسبت به غیر نظامیان، از بین نبردن نخلستان ها و،درختان آلوده
نساختن آب آشامیدنى دشمن ورعایت نهایت محبّت با اسیران جنگى و ده ها مانند آن روشنگر این واقعیّت است. * * * 6- میزان تأثیر دعوت او در آن محیط تا به آنپایه بود که دشمنان از نزدیک شدن افراد به پیامبر( صلى هلل علیه وآله وسلم) وحشت داشتند، چرا که جاذبه و نفوذ او را خارق العاده مى ،دیدند گاهى به هنگامى که سخن مى گفت غوغا بهراه مى انداختند تامردم گفتار را اونشنوند مبادا سخنان جذاب او در قلوب تشنه اثر بگذارد به وهمین جهت براى پرده افکندن به روى نفوذ معجزه آساى پیامبر را اوساحر خواندند وکلماتش « راسحر »نامیدند که این خود اعتراف ضمنى به تأثیر عجیب دعوت حضرت بود. * * * 7- میزان فداکارى او در راه دعوتش نشان مى دهد که اوبیش ازهر کس بهاین آیینى که آورده بود مؤمن وپاى بند بود. در بعضى میدان هاى جنگ که تازه مسلمانان فرار کردند اوسخت ،ایستاد ودر آن جا که دشمن گاه ازراه ،تطمیع وگاه ازراه تهدید وخ الصه از هر درى وارد مى شد اوبى اعتنا بههمه این مسائل بر اعتقاد خود سخت پافشارى مى کرد و هرگز ضعف و تردید نشان نداد. * * * 8- بارها کوشیدند که او را به سازش با منحرفان بکشانند، امّا هرگز تسلیم نشد، مى گفت :اگر خورشید را در یک دست من وماه رادر دست دیگرم بگذارید (و تمام منظومه شمسى را زیر سیطره من قرار دهید که به خاطر آن دست از هدفم بردارم) هرگز دست بردار نیستم». * * * 4- نه تنها تأثیر دعوت او در افکار عمومى مردم عجیب بود که سرعت آن نیز خارق العاده ،بود آنها که کتاب هاى خاورشناسان غربى رادر زمینه اسلام مطالعه کرده اند دیده اند که همه آنها ازپیدایش وگسترش سریع اسلام در شگفتند، فى المثل سه تن ازاساتید معروف غرب که «تاریخ تمدن عرب ومبانى آن را در شرق »نوشته اند ًصریحا بهاین حقیقت اعتراف کرده وچنین مى گویند: «با تمام کوشش هایى که براى شناخت پیشرفت سریع اس لم در جهان ،شده تا آنجا که در از یک قرن توانست بر قسمت عمده جهان متمدن آن روز سایه بیفکند، هنوز این مسئله به صورت معمّایى باقیمانده است». آرى به راستى معمّاست که چگونه با وسائل آن روز اس لم با این سرعت عجیب در اعماق قلوب میلیون ها انسان نفوذ ک،رد تمدّن ها رادر خود هضم کرد وتمدّنى نوین به وجود آورد؟! * * * 11- با لخره به این جا مى رسیم که دشمنان اوگروهى ازسردمداران کفر و مستکبران ظالم و ثروتمندان خودخواه بودند، در حالى که ایمان آورندگان او به غالباً جوانان پاکدل، گروه عظیمى از حق طلبان محروم و تهیدست وحتّى بردگان بودند، افرادى که سرمایه اى جز صفا وپاکدلى نداشتند وتشنه حق بودند. از مجموعه این بررسى ها که شرح آن بسیار مفصّل است مى توان به خوبى نتیجه گرفت که این یک دعوت الهى بود، دعوتى که از ماوراى طبیعت مى ،جوشید از سوى پروردگار بزرگ براى نجات انسان ها ازفساد و تباهى وجهل وشرک وظلم و بى عدالتى فرستاده شده بود. 1. نهج البلاغه خطبه 01. 2. سوره مائده، آیه1 . فکر کنید و پاسخ دهید 1- آیا براى شناختن حقانیّت پیامبر راهى جز معجزه داریم؟ کدام راه است؟ 2- منظور از جمع آورى قرائن چگونه قرائنى است؟ وبیش ازهمه روى چه امورى باید اندیشید؟ 3- آیا از مقایسه وضع عرب قبل و بعد از ظهور اس لم چیزى مى توان در این زمینه فهمید؟ 4- قسمتى از آنچه را درباره عرب خصوصاً و جهان عموماً در عصر جاهلیّت مى دانید بیان کنید. 5- چرا دشمنان اس لم، پیامبر(صلى هلل علیه وآله) را متهم به سحر کردند؟
